Hôm nay Riviewer giới thiệu đến các em bài Tác dụng từ của dòng điện – Từ trường nằm trong chương trình giảng dạy Vật Lý lớp 9. Vậy bài học này có những gì các em cùng học nhé!

A. LÝ THUYẾT
1. LỰC TỪ

Đặt dây dẫn song song với kim nam châm.
Cho dòng điện chạy qua dây dẫn, kim nam châm bị lệch khỏi vị trí ban đầu
=> có lực tác dụng lên kim nam châm (lực từ)
Kết luận:
Dòng điện chạy qua dây dẫn thẳng hay dây dẫn có hình dạng bất kì đều gây ra tác dụng lực (gọi là lực từ) lên kim nam châm đặt gần nó. Ta nói dòng điện có tác dụng từ.
2. TỪ TRƯỜNG
Từ trường là không gian xung quanh NC, xung quanh dòng điện có khả năng tác dụng lực từ lên kim nam châm đặt trong nó.
Từ mỗi vị trí nhất định trong của thanh nam châm hoặc của dòng điện kim nam châm đều chỉ một hướng xác định
3. CÁCH NHẬN BIẾT TỪ TRƯỜNG
Người ta dùng kim nam châm (gọi là nam châm thử) để nhận biết từ trường.
Nơi nào trong không gian có lực từ tác dụng lên kim nam châm (làm kim nam châm lệch khỏi hướng Bắc Nam) thì nơi đó có từ trường
– Từ trường thường được phát hiện ở các khu vực:
+ Lân cận các đường dây cao thế.
+ Các dây tiếp đất của hệ thống thu lôi.
+ Các dây tiếp đất của thiết bị điện.
+ Khu vực xung quanh thiết bị điện đang vận hành: màn hình máy vi tính, đồng hồ điện, máy sấy tóc, điện thoại di động…
Lưu ý:
Không nên ngủ gần các thiết bị điện.
Giữ khoảng cách vài mét đối với tivi.
Không ngồi gần phía sau màn hình vi tính.
3. LIÊN HỆ THỰC TẾ
Con người không cảm nhận được từ trường nhưng nhiều loài sinh vật có thể nhận biết được từ trường của Trái Đất như chim di trú, rùa biển… Khả năng này giúp chúng định hướng và di chuyển rất xa.

Ví dụ khi buộc nam châm vào một số loài chim di trú, chúng đã bị rối loạn phương hướng và mất khả năng định vị đường bay.
B. TRẮC NGHIỆM
Câu 1:
Từ trường không tồn tại ở đâu?
A. Xung quanh nam châm.
B. Xung quanh dòng điện.
C. Xung quanh điện tích đứng yên.
D. Xung quanh Trái Đất.
Câu 2:
Chọn phương án sai.

Trong thí nghiệm Ơ – xtét, khi đặt dây dẫn song song với kim nam châm, cho dòng điện chạy qua dây dẫn thì:
A. Kim nam châm đứng yên không thay đổi.
B. Có lực tác dụng lên kim nam châm.
C. Lực tác dụng lên kim nam châm là lực từ.
D. Kim nam châm bị lệch khỏi vị trí ban đầu.
Câu 3:
Dòng điện chạy qua dây dẫn thẳng hay dây dẫn có hình dạng bất kì đều gây ra tác dụng lực lên kim nam châm đặt gần nó. Lực này là:
A. lực điện
B. lực hấp dẫn
C. lực từ
D. lực đàn hồi
Câu 4:
Từ trường là:
A. không gian xung quanh điện tích đứng yên, xung quanh dòng điện có khả năng tác dụng điện lên kim nam châm đặt trong nó.
B. không gian xung quanh nam châm, xung quanh dòng điện có khả năng tác dụng lực từ lên kim nam châm đặt trong nó.
C. không gian xung quanh điện tích có khả năng tác dụng lực điện lên kim nam châm đặt trong nó.
D. không gian xung quanh dòng điện có khả năng tác dụng lực từ lên điện tích đặt trong nó.
Bài học Tác dụng từ của dòng điện – Từ trường hôm nay đã kết thúc rồi. Hy vọng qua bài học này của Riviewer các em sẽ củng cố được những kiến thức để áp dụng làm bài tốt hơn nhé!