Online Học
Sự truyền ánh sáng của Riviewer tổng hợp câu hỏi và hướng dẫn giải chi tiết, dễ hiểu giúp các em học sinh ghi nhớ kiến thức, biết cách giải các bài tập trong sách giáo khoa, từ đó vận dụng làm các bài tập liên quan hiệu quả. Sau đây mời các em tham khảo chi tiết nhé!
A. Lý thuyết
1. Đường truyền của ánh sáng
Định luật truyền thẳng của ánh sáng: Trong môi trường trong suốt và đồng tính, ánh sáng truyền đi theo đường thẳng.
2. Tia sáng và chùm sáng
Tia sáng:
– Đường truyền của ánh sáng được biểu diễn bằng một đường thẳng có hướng gọi là tia sáng.
Biểu diễn tia sáng:
Chùm sáng
– Chùm sáng gồm nhiều tia sáng hợp thành.
– Có ba loại chùm sáng:
+ Chùm sáng hội tụ: gồm các tia sáng giao nhau trên đường truyền của chúng.
+ Chùm sáng phân kì: gồm các tia sáng loe rộng ra trên đường truyền của chúng.
+ Chùm sáng song song: gồm các tia sáng không giao nhau trên đường truyền của chúng.
Chú ý:
– Ánh sáng truyền trong không khí với vận tốc rất lớn, gần bằng 300000 km/s.
– Trong môi trường trong suốt nhưng không đồng tính, ánh sáng không truyền theo đường thẳng.
3.Sơ đồ tư duy về sự truyền ánh sáng
B. Phương pháp giải bài tập
1. Giải thích khi nào nhìn thấy được vật
Để giải thích tại sao khi mắt ta mở và vật là một nguồn sáng nhưng ta vẫn không nhìn thấy vật thì căn cứ vào ánh sáng truyền theo đường thẳng, ta kẻ một đường thẳng từ mắt đến vật đó. Nếu:
– Đường thẳng đó gặp vật cản là vật chắn sáng thì ta không thể nhìn thấy vật.
– Đường thẳng đó không gặp vật cản là vật chắn sang thì ta nhìn thấy vật.
2. Giải bài tập ánh sáng truyền đi trong các môi trường.
Căn cứ vào định luật truyền thẳng ánh sáng:
Ánh sáng truyền đi trong một môi trường
+ Nếu môi trường là trong suốt và đồng tính thì ánh sáng truyền đi theo đường thẳng.
+ Nếu môi trường đó là trong suốt và không đồng tính hoặc đồng tính nhưng không trong suốt thì ánh sáng không truyền đi theo đường thẳng.
Ánh sáng truyền đi trong hai môi trường
Nếu cả hai môi trường đều trong suốt và đồng tính thì ánh sáng truyền đi theo hai nửa đường thẳng bị gãy khúc tại mặt phân cách giữa hai môi trường đó.
C. Bài tập
Câu 1:
Ánh sáng từ dây tóc bóng đèn truyền trực tiếp đến mắt ta theo ống thẳng hay ống cong?
Hướng dẫn giải:
Ánh sáng từ dây tóc bóng đèn truyền trực tiếp vào mắt ta theo ống thẳng.
Câu 2:
Hãy bố trí thí nghiệm để kiểm tra xem khi không dùng ống thì ánh sáng có truyền đi theo đường thẳng hay không? Đặt ba tấm bìa đục lỗ (hình 2.2) sao cho mắt nhìn thấy dây tóc bóng đèn pin đang sáng qua cả ba lỗ A, B, C
Kiểm tra xem ba lỗ A, B, C trên ba tấm bìa và bóng đèn có nằm trên cùng một đường thẳng không?
Hướng dẫn giải:
Đặt mắt sau 3 tấm bìa có đục lỗ để nhìn ánh sáng từ ngọn đèn. Nếu ba lỗ không thẳng hàng, mắt không nhìn thấy ánh sáng từ ngọn đèn truyền tới.
Ta luồn một sợi dây (hay một cây thước thẳng) qua 3 lỗ A B C
+ Nếu 3 lỗ A, B, C và bóng đèn cùng nằm trên đường thẳng chứa sợi dây đó thì chúng thẳng hàng
+ Nếu 3 lỗ A, B, C và bóng đèn không cùng nằm trên đường thẳng chứa sợi dây đó thì chúng không thẳng hàng
Kết luận:
Đường truyền của ánh sáng trong không khí là đường thẳng.
Vậy là bài học Sự truyền ánh sáng của Riviewer đã kết thúc rồi, sau bài học này hy vọng sẽ giúp ích cho các em trong việc học. Chúc các em học sinh học tập thật tốt nhé!
